Behoud de Jeugdsjoel aan de Folkingedwarsstraat!

NEDERLANDS:

Om de Jeugdsjoel en het cultureel erfgoed te behouden stappen we naar de rechter tegen de plannen hier vier luxe appartementen in te zetten en vragen jullie om ons te steunen in de kosten.

Gelegen in het hart van de voormalige Joodse buurt in Groningen, staat dit bijzondere gebouw met een veel rijkere geschiedenis dan de voorgevel doet vermoeden.

De constructie van dit gebouw als jeugdsjoel begon in 1939. Destijds had Groningen een Joodse gemeenschap van ongeveer 3.000 mensen. De jeugdsynagoge werd gebouwd met het idee om interactie tussen Joodse jongeren te bevorderen om zo de Joodse gemeenschap levendig te houden. Zodoende diende het gebouw als jongerencentrum, school en jeugdsynagoge.

Anderhalve maand na de opening van de jeugdsjoel in 1940 brak in Nederland de Tweede Wereldoorlog uit. Tijdens de oorlog werd het overgrote deel van de Joodse Groningers gedeporteerd en vermoord in concentratiekampen. Slechts enkelen van hen keerden terug: in 1948 telde de Joodse gemeenschap slechts 239 mensen.

Vanwege de grote omvang en de hoge onderhoudskosten werd de grote synagoge in de Folkingestraat verkocht en verhuisde de Joodse gemeenschap naar de veel kleinere jeugdsjoel in de Folkingedwarsstraat. Gedurende de komende paar decennia diende dit gebouw als synagoge, waar diensten werden gehouden en Joodse les werd gegeven.

In 1981 verhuisde de Joodse gemeenschap terug naar de gerenoveerde synagoge in de Folkingestraat. In de jaren zeventig dreigde dit gebouw door de Gemeente Groningen gesloopt te worden, maar dankzij de inzet van Lenny Wolgen Salomons en bezorgde burgers is het gebouw bewaard gebleven en gerenoveerd. Vanaf dat moment diende het gebouw niet enkel als synagoge, maar ook als een plaats van herinnering en als culturele ruimte voor concerten, tentoonstellingen, rondleidingen en educatie.

De kleine jeugdsynagoge kreeg een nieuwe bestemming en publieke functie. In het gebouw kwam een buurt- en sportcentrum en vestigden zich meerdere NGO’s. De grote zaal waar in het verleden religieuze diensten werden gehouden, werd verbouwd tot sportzaal en de ruimtes daaromheen werden tot op zekere hoogte heringericht.

In 2018 werd het gebouw gesloten voor publiek en enkele jaren later publiceerde de Gemeente Groningen plannen om het gebouw voor een groot deel te slopen en er luxe appartementen in te bouwen.

De eigenaar die het gebouw heeft gekocht, Wijnard van Smeeden met zijn bedrijf Beauvast beweert dat ze het gebouw willen behouden en minder van het gebouw willen slopen terwijl ze toch appartementen willen realiseren. Het gebouw zou echter nog steeds drastisch veranderen en het cultureel erfgoed, als dat er al zou zijn, zou verborgen worden in privéappartementen. Wij zeggen dat cultureel erfgoed meer is dan een gevel en publiek toegankelijk moet zijn om het te herinneren, er kritisch over na te denken en ervan te leren. We zeggen ook dat de stad meer openbare ruimtes nodig heeft en niet de ene na de andere moet sluiten. Zulke ruimtes zijn geen leuke toevoeging aan de buurt, ze zijn noodzakelijk voor een goed functionerende samenleving. Het vernietigen van zo'n ruimte om er luxe appartementen te bouwen voor mensen die absoluut geen huisvestingsproblemen hebben, helpt niet tegen de huizencrisis maar maakt die juist erger.

Buren van de Jeugdsjoel en andere betrokken burgers zijn nu een rechtszaak begonnen om de plannen tegen te houden en het cultureel erfgoed en de publieke functie te behouden. Dit kost veel geld en daarom vragen we jullie om ons financieel te steunen.

ENGLISH:

We are going to court against the plans to convert the Jeugdsjoel into four luxury appartments in order to preserve this important cultural heritage of Groningen. We are asking you to support us with the costs of this court case.

Situated in a side street of the Folkingestraat, the heart of the former Jewish quarter of Groningen this cultural heritage building at Folkingedwarsstraat 16 carries a much richer history than its facade reveals.

The construction of the building as a 'Jeugdsjoel' began in 1939. Back then, Groningen had a Jewish community of approximately 3,000 people. The building was supposed to serve as a mix of a school, a youth center and a youth synagogue. Next to getting educated and taught in religion, the Jewish children should also spend more time with other Jewish children in order to keep the community active. One and a half months after its opening in 1940, World War II broke out in the Netherlands with the German invasion. During the war, the vast majority of Jewish Groningers were deported and murdered by Nazis in concentration camps. By 1945, the community numbered only 239 people. The big synagogue in the Folkingestraat was sold and the Jewish community moved to the youth synagogue, which served as a 'regular' synagogue during the next couple of decades. In 1981, the Jewish community moved back into the renovated big synagogue that would have almost been demolished. Thanks to the initiative of neighbours and other concerned citizens it has been preserved and from then on it also served as a museum and place of remembrance. The small youth synagogue was repurposed and given a public function as a community and sports center as well as offices for multiple NGOs. The big hall where religious services have been held was transformed into a gym and the rooms around it got rearranged to a certain extent. In 2018 the building closed for the public and a few years later the municipality published plans to demolish the building to a large extent in order to build luxury apartments instead. The owner who bought the building, Wijnard van Smeeden with his company Beauvast claims that they want to preserve the building and demolish less of the building while still realizing the appartments. However, the building would still change drastically and the cultural heritage, if there would be any left, would be hidden in private apartments. We say that cultural heritage is more than a facade and has to be publicly accessible in order to remember, critically reflect and learn from it. We also say that the city needs more public spaces and not close one after the other. Such spaces are not a nice addition to the neighbourhood, they are necessary for a functioning society. Destroying such a space in order to build luxury apartments for people who have absolutely no problem of finding housing is not helping with the housing crisis but making it worse.

Neighbours of the Jeugdsjoel and other engaged citizens now started a court case in order to stop the plans and preserve the cultural heritage as well as its public function. This costs a lot of money, which is why we are asking you to support us financially