Strijd tegen onterechte fotoclaims

Hoi, ik ben Martine Bakx en ik heb mij zelf in een lastig parket gebracht door een juridische strijd met ANP aan te gaan over een foto van een legbatterij. Vrijwillig, omdat ik een eind wil maken aan oneerlijke en agressieve fotoclaims. Persbureaus en mediabedrijven maken misbruik van het gebrek aan transparantie rondom auteursrechten en zetten fotogebruikers onder druk met juridische dreigementen. Dit leidt tot angst, financiële schade en veel stress.

Ik probeer goede jurisprudentie uit te lokken om zo een precedent te scheppen waarmee fotograaf én fotogebruiker beschermd worden tegen misbruik van hun rechten. Voor de fotograaf het auteursrecht, voor de gebruiker het citaatrecht.

Ik heb recentelijk een herroepingsprocedure verloren en ga een nieuwe poging wagen. De kosten lopen op en daarom start ik deze inzamelingsactie. Elke bijdrage, hoe klein ook, liefst voorzien van ondersteunende woorden, helpt mij bij mijn doel: Zorgen dat intimiderende inningspraktijken stoppen.

Doneer en deel dit bericht zoveel mogelijk. Samen staan we sterker!

Hoe het allemaal begon (april 2013)

Ik kopieerde een pagina van een werkstuk van mijn 9-jarige dochter op mijn blog. Voor de legbatterijfoto kreeg ik in 2017 een blafbrief van Permission Machine waarop ik direct de foto verwijderd heb en mijn excuses heb aangeboden. De ‘retroactieve’ licentie die ze me aan probeerde te smeren heb ik geweigerd en toen ben ik voor de rechter gedaagd.

Een eigen foto in het werkstukje van dochter:

Een ontluisterende hoorzitting (oktober 2018)

Ten tijde van de dagvaarding was fotobureau Hollandse Hoogte al opgegaan in ANP maar ik ben nog gedaagd door Hollandse Hoogte. De naam van de fotograaf wordt in het hele voortraject en in de dagvaarding niet genoemd. Ik spoorde hem op, ontdekte dat de foto was verwijderd en meld dat in mijn verweer. Daarop heeft de fotograaf de foto teruggezet (zonder het watermerk dat ik weggesneden zou hebben) en men beweerde dat de foto nooit was weggeweest.

Permission Machine heeft ter zitting uitgelegd dat zij digitale tools hebben om gebruik van foto’s op te sporen en dat zij de ‘hits’ voorleggen aan hun opdrachtgever. De opdrachtgever bepaalt dus wie er een blafbrief moet krijgen.

De rechter wees de gevorderde schadevergoeding toe, totaal moest ik 860 euro betalen.

Steun uit wetenschappelijke hoek (oktober 2020)

Mijn veroordeling is geen incident, er bleken vele lotgenoten te bestaan. Fotogebruikers schikken voor torenhoge bedragen omdat ze bang zijn voor oplopende kosten bij de rechter. In de vakliteratuur verschijnt een uitgebreid artikel waarin ANP met naam wordt genoemd en de auteursrecht-trol wordt gedefinieerd:

“Auteursrecht-trollen zijn bedrijven die auteursrechten van anderen verwerven of vertegenwoordigen om vergoedingen te incasseren die veel hoger zijn dan gebruikelijke vrijwillige licentievergoedingen. Zij doen dit door gebruikers op verschillende manieren onder druk te zetten.”

Ik realiseerde me dat ‘leken’ altijd verliezen omdat ze niet vragen naar bewijs van rechten en bewijs van het gevorderde tarief. ANP maakt daar op schandalige wijze misbruik van.

Bevestiging door de rechter (december 2021)

Rechtbank Midden Nederland oordeelt dat ANP geen schade mag vorderen voor schendingen van rechten van freelancers. Ondanks de winst kostte het akkefietje de gedaagde partij door de inzet van een advocaat een tienvoud van de oorspronkelijke claim.

ANP trekt zich niks van de veroordeling aan en gaat onverminderd door met het op eigen naam claimen van misgelopen licentievergoedingen voor foto’s van freelance fotografen.

Wapperen met andermans rechten in de pers (februari 2024)

Uit een artikel over Copytrack blijkt dat DPG Media massaal blafbrieven laat versturen, vermoedelijk voor foto’s van freelancers.

Het was aanleiding om de dagvaarding uit 2018 er nog eens bij te pakken en ik ontdekte dat Hollandse Hoogte doodleuk beweerde dat de fotograaf zijn rechten heeft overgedragen.

Herroepingszaak gestart (mei 2024)

Ik heb mijn zaak heropend en op 1 augustus 2024 ontving ik stukken waaruit onomstotelijk blijkt dat Hollandse Hoogte mede namens de fotograaf had moeten procederen. Helaas blijkt ook dat ik de verkeerde rechtspersoon heb gedagvaard. Er is een ingewikkelde constructie met de BV’s opgetuigd en de rechtsopvolger van Hollandse Hoogte is niet ANP maar de holding ervan. Ik vrees dat de rechter de zaak niet ontvankelijk zal verklaren.

Een zinloze hoorzitting (december 2024)

Ondanks verzoek van beider partijen eerst uitspraak te doen of de rechtspersoon gewijzigd kan worden gelast de rechter een hoorzitting. ANP Holding verzet zich tegen wijziging en ik licht toe waarom ik dacht dat ANP de rechtsopvolger was van Hollandse Hoogte. Inhoudelijk heeft ANP geen verweer. De advocaat probeerde het ‘wapperen met andermans auteursrechten’ nog af te doen als een incident maar dat heb ik volgens mij prima weerlegd.

Vonnis (januari 2025)

De rechter kiest laf de gemakkelijkste weg en verklaart de herroeping zoals gevreesd niet ontvankelijk.

Om de herroepingstermijn van drie maanden, die mijn inziens inging op 1 augustus 2024 toen er nieuwe feiten bekend werden, niet te laten verlopen heb ik in oktober de juiste rechtspersoon gedagvaard. Uit voorzorg, voor het geval het zou lopen zoals het dus is gelopen.

Wordt vervolgd

ANP Holding hoeft pas 14 oktober 2025 voor de rechter te verschijnen. De rechter kan de boel verder vertragen door weer een hoorzitting te organiseren, meer informatie te verlangen, getuigen op te roepen, de zaak aan te houden enzovoort. Ik houd jullie op de hoogte via deze inzamelingsactie.

Kosten tot nu toe:

Veroordeling 2019 € 857,28

Deurwaarder € 411,67

Griffierecht € 218,-

Reis-, parkeer- en porti-kosten € 200,-

Veroordeling 2025 € 510,-

Plus een gigantische tijdinvestering… als ik die uren als advocaat gemaakt zou hebben zou ik zeker al een ton binnen geharkt hebben.

P.S. Mijn gemachtigde is een rechtenstudent die ook te maken kreeg met zo’n onredelijke fotoclaim van ANP, hij staat mij bij op no cure no pay basis. Hopelijk is deze soap ten einde voordat hij advocaat is en dat dan niet meer toegestaan is…